دولت آمریکا بدون اتلاف وقت برای تضمین اینکه یک دولت « فراگیر» تر و غیر فرقه ای تشکیل شود، دست بکار شد. فشار آمریکا برای پیروزی در عراق، توجه را بر بیرون نگه داشتن ایران از امور عراق متمرکز کرده است. بعد از آن که سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان سعودی در سپتامبر گذشته آمریکا را بخاطر انداختن عراق به دامن ایران مورد انتقاد قرار داد، در سیاست آمریکا و رویکرد آن به عراق و حتا پوشش خبری رسانه ها از رویدادها، یک تغییر ظریف صورت گرفته است.
دولت آمریکا بدون اتلاف وقت برای تضمین اینکه یک دولت « فراگیر» تر و غیر فرقه ای تشکیل شود، دست بکار شد. فشار آمریکا برای پیروزی در عراق، توجه را بر بیرون نگه داشتن ایران از امور عراق متمرکز کرده است. بعد از آن که سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان سعودی در سپتامبر گذشته آمریکا را بخاطر انداختن عراق به دامن ایران مورد انتقاد قرار داد، در سیاست آمریکا و رویکرد آن به عراق و حتا پوشش خبری رسانه ها از رویدادها، یک تغییر ظریف صورت گرفته است.
تارنگاشت عدالت
الاهرام هفتگی
برگردان و تلخیص: ا. آذرنگ
در روزهای پیش از آغاز عملیات "محافظ" در روز ۶ ژوئن ۱۹۴۴، طراحان نظامی گفتند:« در زمان جنگ، دروغ محافظ حقیقت است.» این اشاره به حمله نیرنگ آمیزی داشت که نیروهای هیتلر را فریب داد و راه را برای پیاده شدن نیروهای متفقین در سواحل نورماندی هموار کرد. این نظر امروزه بیش از هرزمان دیگری درست به نظر می رسد، بویژه وقتی سوال پیرامون زمان و هویت عاملین حمله جنایتکارانه به مسجد عسکریه در شهر سامره عراق مطرح باشد.
اول، زمان
از زمانی که عراقی ها در روز ۱۵ سپتامبر به پای صندوق های رای رفتند، برخورد سیاسی بین احزاب گوناگون جریان داشته است، سنی ها شیعیان را به تقلب گسترده متهم می کنند، چیزی که هوا را پر از تنش کرده است. در دو ماهی که از انتخابات می گذرد، دولتی تشکیل نشده است. دو هفته پیش از بمب گذاری در عسکریه، احزاب شیعه، کرد و سنی برای تشکیل دولت به رایزنی مشغول بودند.
دولت آمریکا بدون اتلاف وقت برای تضمین اینکه یک دولت « فراگیر» تر و غیر فرقه ای تشکیل شود، دست بکار شد. فشار آمریکا برای پیروزی در عراق، توجه را بر بیرون نگه داشتن ایران از امور عراق متمرکز کرده است. بعد از آن که سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان سعودی در سپتامبر گذشته آمریکا را بخاطر انداختن عراق به دامن ایران مورد انتقاد قرار داد، در سیاست آمریکا و رویکرد آن به عراق و حتا پوشش خبری رسانه ها از رویدادها، یک تغییر ظریف صورت گرفته است.
ما دیگر از « شورشیان» چیزی نمی شنویم، رسانه های آمریکایی اخیراً تاش زیادی دارند میان نیروهای القاعده و گروهای مقاومت عراق تمایز قائل شوند و اغلب این دو را در نبرد با هم ترسیم کنند.
.در پی این، افشاگری ها پیرامون دخمه ها ی شکنجه وابسته به « عناصر» نزدیک به وزارت کشور عراق، که زیر کنترل شیعیان است، و جوخه های اعدام که آمریکا ادعا می کند از هواداران ارتش المهدی مقتدا الصدر هستند، به رسانه ها راه یافت.
طی چند روز پیش و پس از حمله به حرم عسکریه، شاهد فعالیت های زیر بوده ایم:
۱- مقتدا صدر که تازه از سفر به ایران باز گشته بود، رای لازم برای نگهداشتن ابراهیم جعفری در سمت نخست وزیری برای چهارسال آینده را به او داد. او در ضمن گفت قانون اساسی کنونی را رد می کند و با فدرالیسم مخالف است. او همچنین پیش از شروع سفر دیپلماتیک به پایتخت های عرب، خواهان خروج فوری نیروهای آمریکایی شد.
۲- زالمی خلیل زاد "سفیر" آمریکا در عراق با اصرار براینکه به بلوک سنی ( با ۵۵ نماینده در مجلس ۲۷۵ نفره عراق) قدرت بیشتری داده شود، فتیله را را بالا کشید. بر اساس گزارشها، آمریکا خواهان آن است که ایاد علاوی، نخست وزیر پیشین به نخست وزیری برگزیده شود. یکباره و ناگهانی، قول نخست وزیری جعفری کنار گذاشته شد.
۳- رسانه های آمریکایی، منجمله نیویورک تایمز، لوس آنجلس تایمز، و واشینگتن پست بر فشار افزودند و در باره جوخه های مرگ مرتبط با وزارت کشور عراق گزارش هایی منتشر کردند. هنگامیکه وزارت کشور عقب نشینی نکرد، رسانه های آمریکایی به نقل از منابع نظامی گزارش دادند که احتمالاً بیش از ۱۵۰۰ عضو پلیس راه عراق نیز به یک شبکه گسترده جوخه های مرگ تعلق دارند.
۴- چهار روز پیش از انفجار عسکریه، رسانه های آمریکایی گزارش دادند که ۴۰۰ عضو وزارت کشور عراق که در بین آنها مقامات بالا نیز دیده می شوند، به اتهام رشوه خواری و درگیر بودن در اداره دخمه های شکنجه و جوخه های مرگ مورد تحقیق و تفحص قرار گرفته اند.
۵- دو روز پیش از انفجار عسکریه، جک استراو وزیر امور خارجه انگلیس برای کمک به افزایش فشار به جعفری و متحدین او در مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، وارد آن کشور شد.
۶- ایران، حامی اصلی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، پس از پخش ویدئویی که سربازان انگلیسی مستقر در جنوب عراق را در حال ضرب و شتم کودکان عراقی نشان می دهد، خواست خود برای خروج کامل نیروهای انگلیسی از جنوب عراق را تکرار کرد. منطق مدافع حضور انگلیسی ها می گوید به محض خروج نیروهای انگلیسی، تامین امنیت در جنوب عراق به دست سازمان بدر ( شاخه نظامی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق) و ارتش مهدی خواهد افتاد.
۷- خلیل زاد به نوبه خود، ایران را به دخالت در امور عراق متهم کرد و در یکی از تندترین اظهار نظرهای خود از تهران بعنوان « بازیگری با یک استراتژی جامع برای سطله بلامنازع در منطقه» نام برد.
۸- البته، اظهارات او که یک روز پیش از انفجار حرم صورت گرفت، به بن بست جاری در مذاکرات پیرامون برنامه هسته ای ایران نیز اشاره کرد. او همچنین، از روابط دیپلماتیک عراق و ایران ( که در پی سفر جعفری به تهرات در اوایل سال ۲۰۰۵) شکلگرفته است، حمله کرد و آن را سیاستی « همکاری با میلیشا ها، همکاری با گروه های افراطی، و برای تامین آموزش و تسلیحات آنها» ارزیابی کرد.
۹- کمتر از ۱۲ ساعت پس از این سخنرانی، مسجد عسکریه و گنبد ۱۲۰۰ ساله آن بخشاً نابود شد.
۱۰- در حالی که مساجد سنی درآتش حملات انتقامجویانه می سوختند و سنی ها در خیابان ها کشته می شدند، عبدالعزیز الحکیم، رهبر مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق و سازمان بدر که اخیراً از سوی آمریکایی ها زیر فشار قرار گرفته است، ضمن حمله مستقیم و شدید الحنی به خلیل زاد، به خبرنگاران گفت:« مطمئناً، اظهارات سفیر مسئولانه نبود و او مانند یک سفیر رفتار نکرد. این اظهارات موجب فشار بیشتر شد و به گروهای تروریستی چراغ سبز نشان داد. بنایراین، سفیر در اینمورد بخشاً مسئول است.»
توجه به این نکته مهم است که الحکیم از نیروهای آمریکایی خواسته است، کنترل امنیتی را به نیروهای او منتقل کنند.
۱۱- در شرایطی که مساجد سنی هدف حمله واقع شدند، روحانی ایرانی در نجف، آیت الله عظما علی سیستانی از شیعیان خواست ضمن اعتراض به انفجار حرم، خویشتنداری کنند. او همچنین بطور سرپوشیده آمریکایی ها را تهدید کرد، البته رسانه ای آمریکایی به این تهدید پوشش چندانی ندادند. او گفت اگر نیروهای آمریکایی نتوانند امنیت اماکن مقدس را تامین کنند، نیروهای خود او دست به عمل خواهند زد. معلوم نیست آیت الله سیستانی به میلیشیای خودش ( انصار سیستانی) اشاره می کرد یا به ارتش المهدی، یا سازمان بدر.
.اهمیت این اظهارت را دست کم نباید گرفت زیرا که پس از فشار زیاد آمریکا در ارتباط با جوخه های مرگ، پس از درخواست الحکیم برای کنترل امنیتی بیشتر، و همچنین پس از خواست ایران برای خروج نیروهای انگلیسی از جنوب عراق مطرح شده است.
دوم، مکان
در شرایطی که عراقی ها سعی دارند بفهمند چه کسانی دست به این حمله تبه کارانه به حرم مورد احترام شیعه و سنی زده اند، حمایت از مسجد عسکریه در سامره به یک موضوع اصلی تبدیل شده است. خود سامره شهری است که اکثریت جمعیت آن سنی هستند و مسجد عسکریه بخشی از نهاد دولتی اوقاف سنی است، که در سراسر کشور نگهداری و توجه به نیازهای مساجد و مراکز مذهبی سنی ها را عهده دار است.
طی صد سالی که از بنای مسجد عسکریه و ۱۲۰۰ سالی که از قدمت حرم آن می گذرد، پیش از این هیچگاه به آن حمله نشده بود. جمعیت سنی سامره مراقبت از این نماد برابری شیعه و سنی را یکی از افتخارات خود می دانست. سامره، محل غیبت امام محمد مهدی، دوازدهمین و آخرین امام شیعیان است که گفته می شود برای برقراری عدل در جهان، دوباره ظهور خواهد کرد. سامره، علاوه بر نجف و کربلا، مقصد زائران شیعه از سراسر جهان است.
اما خود سامره یک کانون درگیری ها بوده است. نیروهای آمریکایی چندین بار در سامره «پیروز» شده اند و چندین بار آن را از دست داده اند. در دور آخر درگیری ها، نظامیان آمریکایی بخاطر آرام کردن این شهر بخود آفرین گفتند.
روز جمعه، هنگامیکه که منع همگانی رفت و آمد در بخش هایی از بغداد امنیت برقرار کرده بود، مقامات عراقی اعلام کردند حمله به حرم کار « نیروهای ویژه» بوده است. جاسم محمد جعفر، وزیر سازندگی عراق، پس از بازدید از سامره و خسارات وارد آمده به حرم گفت مواد منفجره با دقت بسیار در داخل گنبد کارگذاشته شده بود و باید حداقل دوازده ساعت کار برده باشد. او به رسانه ها گفت: مهاجمین «در چهار ستون مرقد، حفره هایی کندند و سپس آنها را با مواد منفجره پر کردند»، او اضافه کرد که کار بر روی هر ستون حداقل چهار ساعت طول کشیده است.
این اظهارات حیرت انگیز است. این بدین معناست که مهاجمین وقت و آزادی عمل کافی برای انجام این جنایت شنیع را داشتند. آنها چگونه به حرم راه یافتند؟ گزارش های اولیه برآنند که در سحرگاه روز چهار شنبه چهار مرد در یونیفورم کماندوهای وزارت کشور، وارد حرم شدند و پنج نگهبان را به گروگان گرفتند و پیش از انفجار و پس از آزاد کردن نگهبان ها و خوش و بش با آنهایی که برای نماز فجر وارد صحن حرم می شدند، متواری شدند.
گزارش های بعدی تعداد مهاجمین را ۱۰ نفر در یونیفورم کماندوها ذکر کرده و خبر از دستگیری آنان داده اند. معمولاً یک گروه ۳۵ نفری از سربازان وزارت کشور مسئولیت حفاضت از حرم به بعهده داشتند، زیرا این مسجد برای جامعه شیعیان بسیار مهم است. چرا تعداد نگهبانان این حرم مهم از ۳۵ به ۵ نفر کاهش یافت؟ اگر ۱۲ ساعت برای جاسازی مواد منفجره لازم بود، چرا کسی متوجه نشد پنج نگهبان گروگان گرفته شده بودند…؟
چه کسانی از این کار سود می برند؟ چه کسانی از جنگ داخلی در عراق که به کشته شدن دهها هزار نفر خواهد انجامید سود خواهند برد…؟